Voor talloze organisaties in Nederland die zich inzetten voor herinnering en herdenking, is dat een urgente, soms moeilijke vraag. Hoe maken we de waarde van ons werk zichtbaar? En hoe zorgen we dat onze activiteiten écht bijdragen aan een rechtvaardige, inclusieve en vreedzame samenleving?
Daarom ontwikkelden wij met een coalitie van organisaties uit het ‘herdenken en herinneren’ veld Toekomst vol Verleden – een doe-het-zelf impactprogramma dat herdenk- en herinnerorganisaties ondersteunt in het bouwen aan een duurzame impactmindset. Niet vanuit abstracte modellen of ingewikkelde theorieën, maar met tastbare hulpmiddelen, praktische stappen en ruimte voor reflectie.
De afgelopen jaren is het belang van impactdenken steeds zichtbaarder geworden in het herinner- en herdenkveld. Organisaties als de Nationale Kinderherdenking, het Indisch Herinneringscentrum en de Oorlogsgravenstichting vroegen zich af: hoe blijven we relevant, ook voor nieuwe generaties, en vooral in deze tijden waarin het herdenken van slachtoffers van oorlog gecompliceerd is en spanningen oplevert.
In opdracht van het ministerie van OCW en een brede coalitie uit het veld hebben we geluisterd. Naar zorgen, maar ook naar ambities. Naar het verlangen om niet alleen te inspireren, maar ook handelingsperspectief te bieden. Veel organisaties zijn klein, werken met vrijwilligers, en bewegen in een gevoelig werkveld. Daarin is impact vaak een lastig gespreksonderwerp. Toch is het noodzakelijk: dragen onze activiteiten werkelijk bij aan onze missie?
We wilden een antwoord bieden dat vertrouwen wekt én praktisch ondersteunt.
In gesprekken met organisaties ontdekten we een duidelijke rode draad: de behoefte aan een aanpak die recht doet aan de diversiteit van het veld én het gesprek over impact menselijk maakt. Geen meetlat van buitenaf, maar ruimte voor betekenisvolle reflectie van binnenuit.
We hoorden ook de frustratie: impacttools zijn vaak te abstract, te academisch, of niet toepasbaar voor kleine teams. Tegelijk is de wil om te leren groot—als het maar eenvoudig, herkenbaar en veilig voelt om te beginnen.
Dat werd onze leidraad: begin klein, werk tastbaar, en nodig uit tot dialoog. Zo werd Toekomst vol Verleden geboren.
Toekomstvolverleden.nl biedt een praktisch vijfstappenplan waarmee organisaties zelfstandig aan de slag kunnen met het onderzoeken en versterken van hun impact. Het programma bevat fysieke én digitale materialen, zoals:
In de opstartfase begin je met een verkennende introductie. Wat is impact eigenlijk? En waarom zou je dit willen meten? Daarna volgt een individuele reflectie en een gezamenlijke sessie waarin de impactambitie van de organisatie wordt besproken. Vervolgens pas je dit toe op een concrete activiteit. Uiteindelijk verzamel je data, evalueer je de resultaten en vertaal je die inzichten naar strategie en communicatie.
Het resultaat? Een praktische, op maat gesneden aanpak die meteen inzetbaar is—zonder dat daar externe consultants of grote budgetten voor nodig zijn.
Sinds de officiële start in april deden al vijftien organisaties mee. Met vijftig ontwikkelde toolkits en een groeiende online thuisbasis is het programma ontworpen om breed inzetbaar te zijn. Geen rapport in de la, maar een levend instrument dat écht gebruikt wordt—nu, en in de toekomst.
Herdenken en herinneren vraagt zorg, tijd en aandacht. Zeker in de beladen context van vandaag. Met Toekomst vol Verleden willen we organisaties helpen die zorg te verankeren in hun dagelijks werk. Zodat ze met vertrouwen en scherpte kunnen blijven doen wat ertoe doet: de verhalen van het verleden betekenis bijven geven in de wereld van vandaag, om ze door te geven aan de toekomst.
Op deze 4 en 5 mei, moedigen we organisaties aan om niet alleen te herdenken, maar ook te reflecteren: maken we de impact die we willen maken? En wat vraagt dat van ons in de komende 80 jaar?
Meer weten of direct aan de slag?
Bezoek toekomstvolverleden.nl en ontdek hoe jouw organisatie kan beginnen met impactdenken – op een manier die bij jullie past.
Lees hier meer over het project.